خبر متواتر منقولخبر متواتر منقول به نقل حدیث متواتر به وسیله خبر واحد اطلاق می‌شود. ۱ - تعریفخبر متواتر منقول به خبری گفته می‌شود که تواتر آن برای خود شنونده حاصل نشده، بلکه برای فرد دیگری، نسبت به تواتر خبر علم پیدا شده و او آن خبر متواتر را برای شنونده به صورت خبر واحد نقل کرده است. ۲ - توضیحگاهی خود انسان تواتر را تحصیل می‌کند، مثل این که خبری را از صد نفر شنیده و به آن یقین پیدا کرده است، و گاهی فرد دیگری، در مسئله‌ای نقل تواتر کرده و می‌گوید: «هذا الحکم او الخبر متواتر»؛ یعنی او آن حکم را از صد نفر شنیده یا بر اثر بررسی کتاب‌های روایی متوجه شده که خبری متواتر است و سپس آن را نقل کرده است. در اصطلاح، به این قسم دوم خبر متواتر منقول می‌گویند. ۳ - حجیت خبر متواتر منقولدراین که آیا خبر متواتر منقول همان اعتبار خبر متواتر محصَّل را دارد یا این که در حکم خبر واحد است و یا حکم دیگری دارد اختلاف است؛ مرحوم « آخوند خراسانی » معتقد است کسی که برایش نقل تواتر شده باید بررسی کند که نقل کننده تواتر از خبر چند نفر برایش علم پیدا شده است، آن گاه خود او نیز باید بررسی کند که آیا از آن تعداد خبر برایش علم به دست می‌آید یا نه. اگر وی با این تعداد خبر به علم می‌رسد، آن نقل تواتر از نظر مسبب (مخبرٌبه) برایش حجت است. اما اگر منقول الیه، ناقل تواتر را فرد خوش باوری بداند و از نقل این تعداد برای وی علم به مخبرٌ به مضمون خبر حاصل نمی‌شود، اثر نقل تواتر این است که او نقل را به لحاظ اخبار همان چند نفر (سبب) می‌تواند منشا اثر قرار بدهد؛ اما به لحاظ مسبب (درستی مضمون خبر) اثری ندارد. البته منقول الیه می‌تواند اخبار ، قراین و شواهد دیگری به نقل آنها بیفزاید تا برای خودش سبب علم گردد، و اگر قراین و اخبار دیگری یافت نشد، نقل تواتر از نظر صدق مسبَّب و مخبر به اثری ندارد. [۵]
کفایة الاصول، فاضل لنکرانی، محمد، ج۴، ص (۲۶۸-۲۶۷).
۴ - پانویس
۵ - منبعفرهنگنامه اصول فقه، تدوین توسط مرکز اطلاعات و مدارک اسلامی، ص۴۴۳، برگرفته از مقاله «خبر متواتر منقول». رده‌های این صفحه : اصطلاحات اصولی | اصول فقه | اقسام حدیث | اقسام خبر متواتر | حدیث شناسی | خبر متواتر | سنت | مباحث حجت | متواتر
|